استفاده از خاموت در سازه‌های مختلف، پس از زلزله ژاپن به شدت مورد توجه مهندسان و سازه‌سازان قرار گرفت و علت این امر را می‌توان در این نکته جستجو کرد که این محصول فولادی که از میلگرد ساخته شده، آخرین خط دفاعی سازه در برابر زلزله است و می‌تواند از تغییر حالت ستون‌ها و تیرهای بتنی و در نهایت ریزش سازه جلوگیری نماید. به بیان ساده‌تر، کاربرد اصلی انواع خاموت را می‌توان در افزایش مقاومت و جلوگیری از ترک خوردن سازه جستجو کرد.
لازم به ذکر است که این محصول فولادی متناسب با شکل ظاهری، زاویه خم و همچنین فناوری تولید در انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شود. قطع به یقین اگر خواننده این مطلب هستید، سوالات زیادی ذهن شما را در ارتباط با انواع خاموت به خود مشغول ساخته و به همین علت، ما این مقاله از بلاگ صنعت تجارت پردیس آذربایجان را به بررسی دقیق انواع خاموت و ویژگی‌های هر یک از آن‌ها اختصاص داده‌ایم.
مروری اجمالی بر ماهیت خاموت‌ها
مروری اجمالی بر ماهیت خاموت‌ها
خاموت یکی از عناصر اصلی و اساسی در شکل‌پذیری سازه‌های بتنی است و فرآیند برش و خم این محصولات فولادی با نهایت دقت انجام می‌پذیرد. خاموت یک حلقه بسته شکل گرفته از میلگرد است که به منظور نگهداری میلگردهای اصلی در ساختار بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد و وظیفه حمایت از این میلگردهای اصلی در برابر هرگونه لرزش را بر عهده دارد.
خاموت‌ها نوعی میلگرد عرضی هستند که غالبا به شکل مستطیل یا مربع (متناسب با ابعاد ستون یا تیر مورد نظر) ساخته و در کنار میلگردهای طولی موجب افزایش مقاومت سازه در برابر تنش‌های پیچشی و برشی می‌شوند. در بحث انواع میلگرد، قطعا متوجه این نکته شده‌اید که میلگردها را متناسب با سایز و ویژگی‌های خاصی که دارند و همچنین متناسب با استاندارد روسی در دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند.
جنس میلگردها و آرماتورهای طولی از نوع A2، A3 یا A4 است؛ ولی برای میلگردهای عرضی عموما از میلگردهای نوع A1 و A2 استفاده می‌شود. با توجه به قابلیت انعطاف‌پذیری بسیار بالای میلگردهای A2 آجدار، این نوع خاص از میلگردها در مقایسه با سایر انواع میلگردها، کاربرد بیشتری در ساخت انواع خاموت دارند. انواع خاموت در دسته آرماتورهای عرضی قرار گرفته‌اند که مانع بیرون زدگی میلگردهای طولی به هنگام اعمال فشارهای برشی نظیر زلزله می‌شوند.
اگر بخواهیم در ارتباط با کاربرد خاموت در صنعت ساختمان‌سازی سخن بگوییم، به طور کلی می‌توان به نقش این محصول فولادی در افزایش مقاومت فشاری ستون، جلوگیری از خم شدن میلگرد در بتن، بهبود انعطاف‌پذیری ستون، بهبود عملکرد میلگرد در ستون و جلوگیری از حرکت میلگرد در زمان بتن‌ریزی اشاره کرد. از آنجایی که خاموت را از میلگرد می‌سازند، قیمت انواع خاموت به قیمت میلگرد وابسته بوده و برای تخمین قیمت خاموت، حتما باید نگاهی به قیمت روز میلگرد و همچنین هزینه خمکاری داشته باشید.
بررسی انواع خاموت
خاموت‌ها را می‌توان بر اساس پارامترهای مختلفی همچون روش خمکاری، شکل ظاهری و میزان ظرفیت تحمل بار دسته‌بندی کرد. در ادامه به بررسی تفصیلی هر کدام از انواع خاموت می‌پردازیم:
انواع خاموت به لحاظ زاویه خم شاخه‌ها
انواع خاموت به لحاظ زاویه خم شاخه‌ها
اینکه شاخه‌های داخلی خاموت و قلاب‌ها را با چه زاویه‌ای خم کنیم، سبب شده تا خاموت‌ها در دو نوع ساده و مهندسی دسته‌بندی شوند:
-
خاموت ساده
خاموت سنتی که به آن خاموت ساده نیز گفته می‌شود، یکی از مهم‌ترین انواع خاموت موجود در حوزه ساختمان‌سازی است که کاربردهای فراوانی دارد. زاویه خم خاموت سنتی، 90 درجه در نظر گرفته می‌شود تا خاموت مورد نظر شکل مربعی به خود بگیرد. تولید این دسته از خاموت‌ها عموما به صورت دستی و با کمک اهرم صورت می‌گیرد. البته با توجه به شکل مربعی و زاویه خم 90 درجه‌ای موجود در این نوع، این خاموت‌ها گاهی عملکرد خوبی در برابر آرماتورهای طولی از خود نشان نمی‌دهند و نمی‌توانند به خوبی آن‌ها را در بر بگیرند؛ در نتیجه در برابر زلزله نیز از عملکرد خوبی برخوردار نیستند.
-
خاموت مهندسی
خاموت مهندسی
در بحث انواع خاموت مورد استفاده در صنعت ساختمان‌سازی، به راحتی نمی‌توان از کنار خاموت مهندسی عبور کرد. این نوع خاموت تا حدودی به خاموت‌های سنتی و ساده شباهت دارد و تنها تفاوت موجود در آن‌ها را می‌توان در زاویه خم شاخه‌ها و قلاب‌ها جستجو کرد.
گوشه‌های خاموت‌های مهندسی عموما دارای زاویه 45 یا 135 درجه است و با توجه به این واقعیت که قلاب‌های خاموت بسته باید بر روی یکدیگر قرار بگیرند، در حالتی که بخواهیم این قلاب‌ها را با زاویه 180 درجه خم کنیم، در چنین حالتی مونتاژ میلگردهای اصلی در گوشه‌ها با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد و علت اینکه چنین قلاب‌هایی را با زاویه 135 درجه خم می‌کنند نیز در همین نکته نهفته است تا امکان مونتاژ میلگردهای اصلی در گوشه‌ها فراهم شود.
لازم به ذکر است که با توجه به نقش کلیدی خم 135 درجه این نوع از خاموت‌ها در ممانعت از شکست برشی ستون و همچنین افزایش شکل‌پذیری، حتما باید هر دو خم ابتدا و انتهای این نوع از خاموت‌ها به صورت زاویه 135 درجه اجرا شده و تحت هیچ شرایطی از خم‌های 90 درجه استفاده نشود.
انواع خاموت به لحاظ شکل ظاهری
در ساخت انواع خاموت توجه به ابعاد ستون بسیار حائز اهمیت بوده و به همین علت می‌توان این محصول فولادی را در اشکالی همچون دایره، مربع، چند ضلعی، مستطیل و غیره تولید نمود؛ اما همان طور که در بحث انواع خاموت به لحاظ زاویه خم شاخه‌ها مشاهده کردید، غالبا خاموت‌ها یا به صورت مربع (گاها مستطیل) یا به صورت رکابی به شکل U یا L ساخته می‌شوند و به همین علت می‌توان انواع خاموت را به لحاظ شکل ظاهری به دو نوع تنگ بسته و تنگ باز تقسیم نمود که در ادامه به بررسی هر کدام از این انواع خاموت می‌پردازیم:
-
خاموت حلقه باز
خاموت حلقه باز
خاموت‌های حلقه باز که به آن‌ها خاموت تنگ باز نیز گفته می‌شود، دارای ظاهر U یا L شکل هستند و کاربرد اصلی آن‌ها در مقابله با نیروی برشی خلاصه می‌شود. در صورتی می‌توان از این نوع خاموت‌ها استفاده کرد که تاثیر نیروی پیچشی کمتر است. این نوع خاموت به سه دسته تک شاخه (قلاب)، دو شاخه (رکابی) و چند شاخه تقسیم می‌شود.
-
خاموت حلقه بسته
خاموت تنگ بسته (حلقه بسته) دارای محیطی کاملا بسته است و غالبا در موقعیت‌هایی کاربرد دارد که نیروی پیچش در آن زیاد بوده و به همین علت در ستون‌ها و تیرهایی که نیروی پیچشی بسیار بالایی به آن‌ها وارد می‌شود، از این مدل خاموت بهره می‌برند. ناگفته نماند که تشخیص تنگ بسته یا باز بودن خاموت‌ها با توجه به شکل ظاهری این مقاطع فولادی بسیار راحت است.
انواع خاموت به لحاظ فناوری تولید
انواع خاموت به لحاظ فناوری تولید
خاموت‌ها به لحاظ روش تولیدی نیز در دسته‌های مختلفی جای می‌گیرند که معرفی آن‌ها می‌تواند در شناخت بهتر انواع خاموت نقش کلیدی را ایفا نماید:
-
خاموت سلولار
خاموت‌های نوع سلولار را می‌توان در دسته پیشرفته‌ترین خاموت‌های عرضی جای داد که به کارگیری آن‌ها در سازه‌های بتنی، مقاومت بسیار زیادی را در چنین سازه‌هایی ایجاد می‌کند. کارکرد اصلی این نوع خاص از خاموت‌ها را می‌توان در جبران ضعف کششی آرماتورهای طولی در برابر زلزله جستجو کرد. در تولید این نوع خاموت از استانداردهای تکنولوژی Pi-System کمک گرفته می‌شود. این نوع خاموت که از جدیدترین انواع خاموت موجود در بازار به شمار می‌آید، به شکل حلقه‌های بسته عرضه می‌شوند.
-
خاموت معمولی
خاموت معمولی
در تولید خاموت‌های معمولی می‌توان از دو روش دستی (استفاده از اهرم) و همچنین استفاده از دستگاه کمک گرفت. این نوع از انواع خاموت، در قالب‌ها و اندازه‌های متنوعی تولید شده و کاربرد اصلی آن‌ها در ساختمان‌سازی است. خاموت‌های معمولی غالبا چهارگوش بوده و به شکل مربعی (یا مستطیلی) در بازار عرضه می‌شوند.
-
خاموت ربات
در تولید این نوع خاموت از دستگاه CNC کمک گرفته می‌شود. به طور کلی خاموت‌های ربات به لحاظ ظاهری به خاموت‌های مارپیچ شباهت زیادی دارند و تنها تفاوت آن‌ها در این نکته است که یک مقطع مربعی شکل در یک گوشه آن در نظر گرفته شده است.
-
خاموت مارپیچ
خاموت‌های مارپیچ دارای ظاهری گرد و دایره‌ای شکل هستند که به صورت دستی امکان تولید آن‌ها وجود ندارد و در تولید این نوع خاموت از دستگاه CNC استفاده می‌شود. خاموت‌های مارپیچ به صورت مارپیچ به دور میلگردهای طولی پیچیده می‌شوند.
انتخاب بهترین نوع از انواع خاموت برای استحکام سازه
انتخاب بهترین نوع از انواع خاموت برای استحکام سازه
همان طور که در مطالب فوق مشاهده کردید، خاموت نوعی آرماتور عرضی است که در ساخت آن‌ها از مفتول‌های فولادی مقاوم کمک گرفته می‌شود. با توجه به اینکه در تولید خاموت از میلگرد استفاده می‌شود، انتخاب بهترین نوع خاموت به این نکته که در تولید آن از بهترین میلگرد استفاده شده باشد نیز بستگی دارد.
به خاطر داشته باشید که استفاده از خاموت‌هایی که دارای خم 45 یا 135 درجه هستند، نقش کلیدی در افزایش مقاومت سازه مورد نظر شما ایفا می‌کند و به همین علت به شما توصیه می‌کنیم که به جای استفاده از خاموت‌های ساده و سنتی، از خاموت‌های مهندسی که دارای مقاومت بیشتری در برابر زلزله هستند، در سازه خود استفاده نمایید. چنانچه درباره انواع خاموت به اطلاعات بیشتری نیاز دارید و یا پیش از خرید به نظرات کارشناسانه نیازمندید، از طریق بخش تماس با ما با کارخانه میلگرد سفلچگان در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه